Bağışıklık terimi Latince'den gelir ve "hastalıktan kurtulma" anlamına gelir. Tıbbi açıdan bakıldığında, bu, insan gibi bir organizmanın, dış saldırılara karşı bağışık olduğu anlamına gelir. patojenler. Basit organizmaların bile sözde bir bağışıklık savunması vardır. Bu, bitkilerin de sahip olduğu koruyucu mekanizmalara benzer. İnsanları da içeren omurgalılar, bitkilerden ve basit organizmalardan çok daha karmaşık bağışıklık savunmalarına sahiptir.
Bağışıklık nedir?
Edinilmiş bağışıklık, bir patojenle tek bir enfeksiyondan sonra ortaya çıkar. Klasik bir durum Suçiçeği. Çoğu durumda, etkilenen bireyler salgından sonra virüse karşı bağışık hale geldiklerinden, hastalık ömür boyu yalnızca bir kez ortaya çıkar. Bağışıklık, insanlarda farklı şekillerde kendini gösterir. Genetik bağışıklık, etkilenen bireyleri belirli hastalıklardan korur. virüsler ömür boyu. Büyük olasılıkla genetik materyaldeki bir mutasyondan kaynaklanmaktadır. Örneğin, tüm insanların yaklaşık% 0.5'i HIV'e karşı doğal bağışıklığa ve cüzam ayrıca var. Edinilmiş bağışıklık ise bir patojen ile tek bir enfeksiyondan sonra gelişir. Klasik bir durum Suçiçeği, ki bu, bir çocukluk hastalık, yetişkinlerde de ortaya çıkabilir. Çoğu durumda, etkilenenler salgından sonra virüse karşı bağışık hale geldiklerinden, hastalık ömür boyu yalnızca bir kez ortaya çıkar. Sadece istisnai durumlarda, yani vücudun kendi savunması ciddi şekilde hasar gördüğünde, etkilenen kişiler sözleşme yaparlar. Suçiçeği birden fazla. Bir antijene karşı kazanılmış bağışıklık da öncülük etmek çapraz bağışıklığa. Bu durumda vücut, ilgili bir antijene karşı direnç geliştirir. Yenidoğanların doğuştan bağışıklıkları vardır, ancak bu yalnızca geçici olarak sürer. Yaşamlarının ilk aylarında, sözde yuva koruması onları annelerinin bağışık olduğu bazı hastalıklardan korur. Ancak bebeğin kan dolaşımıyla sağlanan doğal koruma bir süre sonra kaybolur ve yaklaşık dokuz ay sonra tamamen kaybolur. Doğal bağışıklığın kaybından sonra aşılar, patojenler. Aşılama, birkaç yıl sonra yenilenmesi gereken doğal bir bağışıklık yaratır.
İşlev ve görev
Dış saldırılara karşı bağışıklık, tarihin başlangıcından beri insan yaşamını korumuştur. Bağışıklık ve hastalığa direnç olmadan, insanlar görünüşte zararsız hastalıkların kurbanı olurlar. nezle. İnsanların yiyecek ve içecek alması ancak bağışıklık yoluyla mümkündür. Su. Her günlük eylem, bağışıklık sistemive gibi apaçık süreçler nefes alma veya gündelik nesnelere, bitkilere ve hayvanlara dokunmak, zararlı maddelere karşı belirli bir derecede bağışıklık gerektirir. Bu hayati savunma olmadan, patojenler ve mikroorganizmalar insan vücudunu istila edebilir ve doku hasarına neden olabilir. ek olarak bağışıklık sistemi insanları örneğin hatalı veya ölü hücreler tarafından tetiklenebilen vücudun kendi saldırılarından korur. İnsan bağışıklığı, çeşitli engellerin etkileşimi ile sağlanan karmaşık bir koruyucu mekanizmadır. İnsanlardaki en büyük dış bariyer, ciltzararlı maddelerin nüfuz etmesini önleyen. Bağışıklığı destekleyen diğer dış engeller, mukoza zarları, solunum sistemi, gözler, ağız boşluğu ve idrar yolu. Bağırsakların vücudun savunmasında özel bir işlevi olduğu sıklıkla söylenir. Hücresel düzeyde, kan dolaşımında bulunan granülositler ve dev hücreler olarak bilinen makrofajlar, istilacılara karşı doğal korumayı garanti eder ve ayrıca toksik maddelerin parçalanmasını teşvik eder. Vücudun savunma sistemindeki diğer aktif maddeler arasında doğal öldürücü hücreler, dendritik hücreler, T yardımcı hücreler ve antikorlar. Bu mekanik engellerin, hücrelerin ve habercilerin etkileşimi olmadan, günlük hastalıklar ve enfeksiyonlar bile ölümcül riskler haline gelir.
Hastalıklar ve rahatsızlıklar
Hastalık ve rahatsızlıklar bağışıklık sistemiTıpkı bağışıklık gibi, doğuştan veya edinilmiş olabilir. Bağışıklık sisteminin konjenital bozuklukları çok nadirdir ve çoğu durumda bebeklik döneminde ve erken dönemde ölümcüldür. çocukluk. tedavi zordur çünkü sadece başka bir kişiden alınan kök hücrelerle tedavi umut verici kabul edilir. Hastayı korumanın bir başka yolu da onları enfeksiyon kaynaklarından uzak tutmaya çalışmaktır. Halihazırda milyonlarca insanın hayatına mal olan edinilmiş bir bağışıklık hastalığı HI virüsüdür. Büyük olasılıkla, virüs Afrika şempanzelerinde ortaya çıktı ve insanlara ilk olarak 20. yüzyılın ilk yarısında bulaştı. Sonunda 1980'lerde salgın hale geldi. İletim en çok şu sıralarda gerçekleşir kan transfüzyonlar, enfekte iğnelerin sokulması ve korunmasız anal ve vajinal ilişki. Virüs, vücut sıvısı kanmeni anne sütü ve vajinal sekresyonlar ve etkilenen bireylerin kan dolaşımına açık yaralar veya mukoza zarları. Enfeksiyondan sonra, etkilenen insanlar muzdariptir gripbenzeri semptomlar. Gerçek hastalık genellikle ölümcül olmadan önce birkaç yıl boyunca tespit edilemeden kalır. AİDS hastalık patlak verir. Başka bir tür bağışıklık hastalığı, oto-immün hastalıklar, alerjileri içerir. Bir otoimmün hastalık durumunda, organizma vücudun kendi dokusuyla savaşır çünkü yabancı bir cisim olarak kabul edilir. Tam kökeni oto-immün hastalıklar kesin olarak açıklığa kavuşturulmamıştır. Bununla birlikte, bağışıklık sisteminde konjenital ve edinilmiş bir kusurun bir kombinasyonu varsayılır. İyi bilinen bir otoimmün hastalık, örneğin iltihaplı bağırsak hastalığıdır. Crohn hastalığı, 15 ile 35 yaşları arasında en sık görülen bir durumdur. İsveç şu anda en yüksek yeni vaka oranına sahiptir. Metabolik hastalık diyabet mellitus tip 1 ayrıca oto-immün hastalıklar. Diğer hastalıklar arasında Kronik gastrit, tiroid hastalığı Hashimoto's tiroidituyku hastalığı olarak da bilinen narkolepsi, romatoid artrit ve yaygın gluten hassasiyeti çölyak hastalığı.
