Kısa bir bakış
- Kas seğirmesinin nedenleri: ör. stres, mineral eksikliği, uyarıcılar (kafein gibi), ALS, Parkinson veya diyabet gibi çeşitli hastalıklar
- Kas seğirmesi ne zaman tehlikelidir? Ciddi bir hastalığın belirtisi olduğunda. Bu durumun sadece ara sıra meydana gelmemesi gerçeğiyle gösterilebilir.
- Kas seğirmesine karşı ne yapılabilir? Zararsız kas seğirmesi durumunda nedeni ortadan kaldırmaya çalışabilirsiniz (örn. stresi azaltmak, dengeli beslenmek, çok fazla kafein ve alkol tüketmemek). Sebep altta yatan hastalıklar ise, doktor uygun bir tedaviyi (örn. ilaçla) başlatacaktır.
- Ne zaman doktora görünmeli? Kas seğirmesi daha sık meydana geliyorsa ve/veya ağrılı kas spazmlarına (örneğin epilepside) eşlik ediyorsa.
- Teşhis: hasta görüşmesi, fiziksel ve nörolojik muayeneler (ENG, EEG, EMG), gerekirse görüntüleme prosedürleri (bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme gibi) veya doku örneğinin analizi (biyopsi) gibi ileri tetkikler
Kas seğirmesi: nedenleri ve olası hastalıklar
Ancak seğirmenin arkasında her zaman bir hastalık yoktur. Fasikülasyonlar, yani sadece deri altında ince bir titreme olarak algılanabilen kas seğirmeleri çoğu zaman zararsızdır. Örneğin nüfusun yüzde 70'inde uykuya dalma seğirmesi adı verilen bir durum vardır ve bu tıbbi açıdan tamamen zararsızdır. Bazen semptomun arkasında geçici bir sinir tahrişi gizlenir.
Bazı durumlarda kas seğirmesi istemli hareketlerle yoğunlaşabilir veya aktive edilebilir, bu durumda buna aksiyon miyoklonusu adı verilir. Diğer durumlarda dokunma, ışık veya ses gibi dış uyaranlar kasların seğirmesini (refleks miyoklonus) tetikler.
Kas seğirmesini tetikleyen hastalıklar
- Tikler, Tourette sendromu
- Epilepsi
- Ateşli konvülsiyonlar
- Multipl skleroz (MS),
- Amyotrofik lateral skleroz (ALS)
- Parkinson hastalığı
- Creutzfeldt-Jakob hastalığı
- Wilson hastalığı
- Diabetes mellitus
- Beyin iltihabı veya beyin kanaması
- Dolaşım bozuklukları, viral hastalıklar ve bakteriyel enfeksiyonlar
- Sinir tahrişiyle seyreden ortopedik hastalıklar
- Huzursuz Bacak Sendromu: Özellikle istirahat halindeyken bacaklarda ve daha az sıklıkla kollarda duyu bozuklukları ve istemsiz hareketlerin meydana geldiği nörolojik bir bozukluktur.
Kas seğirmesini tetikleyen diğer faktörler
- duygusal dengesizlik, örneğin aşk acısı
- stres
- kafein gibi uyarıcı maddeler
- Alkol ve uyuşturucular
- soğuk algınlığı ve hipotermi
- Magnezyum eksikliği
- hipoglisemi
- sinirlerin sıkışması
- İlaçların yan etkileri
- Muayenelerden sonra doğrudan sinir tahrişi (örn. beyin omurilik sıvısı muayenesi)
Çoğu durumda kas seğirmesi ağrısız ilerler. Ancak buna ağrılı kas spazmları da eşlik edebilir. Belirgin kas seğirmesi, etkilenen kişilerin günlük yaşamlarını ciddi şekilde kısıtlar çünkü yeme, içme veya yazma gibi amaçlı hareketler daha zor hale gelir. Seğirme genellikle stresli durumlarda yoğunlaşır, böylece hastalar "gergin" veya "güvensiz" olarak damgalanır.
Kas seğirmesi – tehlikeli mi yoksa zararsız mı?
Çok daha nadiren ciddi hastalıklar kas seğirmesine neden olur. Seğirmenin daha sık meydana gelmesi bunun bir işareti olabilir. Örneğin istirahat halindeki kas titremesi (istirahat titremesi) tipik olarak Parkinson hastalarında görülür. Diyabet gibi metabolik hastalıklar, amyotrofik lateral skleroz (ALS) gibi kas seğirmesi yoluyla da kendini gösterebilir. Bu gibi durumlarda kas seğirmeleri veya bunların arkasında yatan hastalıklar tehlikeli veya en azından ciddi olarak sınıflandırılmalıdır.
Kas seğirmesi: Bu konuda ne yapılabilir?
Zararsız kas seğirmesi durumunda, can sıkıcı semptoma son vermek için kendiniz birçok şey yapabilirsiniz. Seğirmenin nedeni olarak bir hastalık düşünülüyorsa, tıbbi muayene ve genellikle doktor tedavisi gereklidir.
Kas seğirmesi: Kendi başınıza yapabilecekleriniz
- Uyarıcı yok: Kas seğirmesi çoğu zaman kafein, alkol ve uyarıcı ilaçlardan uzak durarak da önlenebilir.
- Dengeli beslenme: Bazen dengeli bir beslenme de kas seğirmesini azaltmaya yardımcı olabilir. Kas seğirmesine ek olarak ağrılı kramplar da ortaya çıkarsa, yeterli magnezyum alımına özellikle dikkat edin. Örneğin ıspanak, brokoli, fasulye veya bezelye gibi yeşil sebzelerde ve ayrıca yulaf ezmesi, buğday kepeği veya pirinç gibi tahıllarda daha büyük miktarda mineral bulunur. Meyve sevenler için: Muz nispeten büyük miktarda magnezyum içerir.
Kas seğirmesi için magnezyum tabletleri almadan önce doktorunuza danışın.
Kas seğirmesi: Doktor ne yapar?
Kas seğirmesinin altında yatan duruma bağlı olarak doktor, çoğunlukla yukarıda bahsedilen kendi kendine yardım önlemlerine ek olarak çeşitli terapötik önlemler önerebilir.
Ilaç
Çoğunlukla altta yatan koşullar ilaçla tedavi edilebilir, örneğin:
- Tikler ve Tourette: Merkezi sinir sisteminin fonksiyonlarını zayıflatan aktif maddeler olan nöroleptikler yardımcı olabilir.
- Esansiyel titreme: Genellikle beta blokerler veya antikonvülsanlarla giderilebilir.
Bazen kas seğirmesi bazı ilaçların yan etkisidir. Bu durumda, söz konusu ilacı almaya devam etmenizin gerekip gerekmediğini veya ilacın kesilmesinin ya da daha iyi tolere edilen bir ilaçla değiştirilmesinin mümkün olup olmayacağını doktorunuzla görüşmelisiniz.
Mesleki ve fizik tedavi
Kas seğirmesi amyotrofik lateral sklerozdan (ALS) kaynaklanıyorsa düzenli fizyoterapi ve mesleki terapi çok faydalıdır. Bunun ilerleyen hastalığın seyri üzerinde olumlu bir etkisi olabilir. Ancak ALS, ne fiziksel ve mesleki terapi ne de diğer terapiler yoluyla nedensel olarak tedavi edilemez ve iyileştirilemez.
cerrahlık
Bazı hastalığa bağlı kas seğirmesi vakalarında doktor ameliyat önermektedir. Örneğin beyin ameliyatı epileptik hastalar için faydalı olabilir. Bu genellikle beyinde epileptik nöbetleri tekrar tekrar tetikleyen bir bölgenin cerrahi olarak çıkarılmasını içerir.
Bazen esansiyel titreme için de ameliyat yapılır: Bu rahatsızlıkta beynin belirli bir bölgesi sürekli olarak bozucu sinyal gönderir. Bu bölge ameliyatla devre dışı bırakılabilir.
Kas seğirmesi daha sık meydana geliyorsa, tedavi gerektiren bir durumu dışlamak için bir doktora muayene olmanız gerekir. Şiddetli miyokloni, yani ağrılı krampların eşlik edebildiği şiddetli kas seğirmesi durumunda da doktora gitmek zorunludur.
Kas seğirmesi sıklıkla sinir hastalıklarından kaynaklandığından, danışılması gereken doğru kişi bir nörologdur.
Kas seğirmesi: muayeneler ve tanı
İlk adım, tıbbi geçmişinizi almak için sizinle doktor arasında yapılan ayrıntılı bir görüşmedir. Doktor size örneğin sizin durumunuzda kas seğirmesinin ne zaman, ne sıklıkta, nerede ve hangi koşullar altında meydana geldiğini ve başka şikayetleriniz (örn. ağrılı kas krampları, ateş vb.) olup olmadığını soracaktır.
Bir yaralanma veya yakın zamanda yapılan bir sinir muayenesi gibi seğirmeyi tetikleyen olası tetikleyiciler hakkında bilgi de önemlidir. Ayrıca, doktorunuza, hangi ilaçları alıp almadığınızı ve önceden bilinen herhangi bir rahatsızlığınız (ör. epilepsi veya diyabet) olup olmadığını söyleyin.
- Elektronörografi (ENG): Bu, sinir iletim hızını ölçmek için elektrotları kullanır.
- Elektromiyografi (EMG): Bu muayenede doktor elektrotlar kullanarak kastaki elektriksel aktiviteyi kontrol eder.
- Elektroensefalografi (EEG): Burada beynin elektriksel aktivitesi yine elektrotlar aracılığıyla incelenir.
Bulgulara veya kas seğirmesinin şüphelenilen nedenine bağlı olarak ileri tetkikler faydalı olabilir:
- Kan ve idrar testleri
- Ortopedik muayeneler
- Röntgen, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi görüntüleme prosedürleri
- Laboratuvarda daha detaylı inceleme için kas dokusunun alınması (biyopsi)
- Laboratuvarda daha ayrıntılı bir inceleme için beyin omurilik sıvısının çıkarılması (BOS delinmesi)
- L-dopa testi (Parkinson hastalığından şüphelenilenler için)
- Kan damarı muayenesi (anjiyografi)
- alerji testleri
- psikolojik veya psikiyatrik muayeneler